Nέα - Ανακοινώσεις
04/05/2017
Θέμα: Διαμαρτυρία για την υποβάθμιση της διδασκαλίας της δεύτερης ξένης γλώσσας
Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,
Η Ελλάδα, ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης από το 1949, έχει υιοθετήσει τις αρχέςτου σε ότι αφορά τη διδασκαλία και την αξιολόγηση των ξένων γλωσσών. Πιο συγκεκριμένα τόσο το Νέο Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών (ΝΕΠΣ) για τις Ξένες Γλώσσες όσο και η εκπόνηση οργάνων μέτρησης με τα οποία πιστοποιείται το επίπεδο γλωσσομάθειας στις ξένες γλώσσες, δηλαδή το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) στηρίζονται στις αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πολυγλωσσία. Παράλληλα, η αξία της γλωσσικής πολυμορφίας στην Ευρώπη εκφράζεται αναλυτικά σε κείμενα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου [1,2].
Επιπλέον, όπως δηλώνεται στο Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες «Το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων έχει θέσει ως στόχο τη διασφάλιση συνθηκών ώστε οι μαθητές να προετοιμάζονται για να λάβουν μέρος στις εξετάσεις για το “Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας” στο σχολείο».
Ως εκ τούτου, είναι ιδιαίτερα θετική η απόφασή σας («Επιλογή Δεύτερης Ξένης Γλώσσας και συγκρότησης τμημάτων στο Γυμνάσιο», ΥΑ 53476/ΓΔ4, ΦΕΚ Β’ 1171/4-4-2017, παρ.8,1) να παραμένει σταθερή έως και την Γ΄ τάξη του Γυμνασίου η επιλογή της δεύτερης ξένης γλώσσας, που γίνεται στην Ε΄ τάξη του Δημοτικού,ενώ μόνο κατ’ εξαίρεση, με αίτημα των γονέων/κηδεμόνων, θα δύναται να αλλάξει στην Α’ Γυμνασίου (παρ. 8,3). Η σταθερότητα στη δεύτερη ξένη γλώσσα εξασφαλίζει διδακτική συνέχεια από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και αυξάνει τις πιθανότητες για θετικό μαθησιακό αποτέλεσμα και επιτυχία στο ΚΠΓ.
Ωστόσο οι υπόλοιπες διατάξεις της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης αντιβαίνουν στην αρχή αυτή της σταθερότητας της επιλεγμένης δεύτερης ξένης γλώσσας, καθώς θέτουν πρόσθετους τεχνητούς περιορισμούς στη δημιουργία τμημάτων (για πρώτη φορά στο Γυμνάσιο απαιτείται να μην υπερβαίνουν τον αριθμό των τμημάτων γενικής παιδείας).
Με τις διατάξεις αυτές εξαναγκάζονται πολύ περισσότεροι μαθητές και μαθήτριες, από όσοι υποχρεώνονταν με τους μέχρι σήμερα αριθμητικούς περιορισμούς (τμήμα τουλάχιστον 12 ατόμων), να αλλάζουν χωρίς να το επιθυμούν και να διδάσκονται ξένη γλώσσα άλλη από αυτήν που διδάχθηκαν στο Δημοτικό.
Παράλληλα, με την περυσινή ΥΑ «Ωρολόγιο Πρόγραμμα Ενιαίου Τύπου Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου» (Φ12/657/7091/Δ1/26-4-2016),ο αντίστοιχοςπεριορισμός στα δημοτικά («Οι μαθητές διδάσκονται ως 2η ξένη γλώσσα όποια έχει την πλειοψηφία των δηλώσεων προτίμησης σε επίπεδο τμήματος, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις δηλώσεις των μαθητών που θα φοιτήσουν κατά το επόμενο σχολικό έτος στην Ε΄ τάξη. Δεν επιτρέπεται αλλαγή τμήματος μαθητών λόγω διαφορετικής προτίμησης»),ήδη εξαναγκάζειμεγάλο ποσοστό,που μπορεί κατά τυχαίο τρόπο να φτάνει και το 50%, των μαθητών της Ε’ Δημοτικού να ξεκινήσουν δεύτερη ξένη γλώσσα που δεν επέλεξαν, λόγω μιας συχνά οριακής και ανά τμήμα αριθμητικής υπεροχής. Τώρα πολλοίαπό αυτούς τους μαθητές στην Α’ Γυμνασίου θα αλλάξουν ξανά τη δεύτερη ξένη γλώσσα λόγω συγκυριακών πλειοψηφιών και του περιορισμού των τμημάτων.
Με τις νέες ρυθμίσεις ακόμη μεγαλύτερος αριθμός μαθητών και σε μεγαλύτερο ποσοστό τμημάτων θα διδάσκεται γλώσσα που δεν επέλεξε, θα βρίσκεται σε ανομοιογενές τμήμα και σε μειονεκτική εκπαιδευτικά κατάσταση, όπου οι «απαραίτητες προσαρμογές στο διδακτικό υλικό» και η «απαιτούμενη ευελιξία και επιείκεια σε όλα τα επίπεδα κατά τα πρώτα στάδια εκμάθησης της γλώσσας» που αναφέρει η ΥΑ αποτελούν αντιπαιδαγωγικό ευχολόγιο, ενώ όλη η διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, λόγω του εξαιρετικά περιορισμένου αριθμού ωρών (2 εβδομαδιαίως), μετά βίας αντιστοιχεί στο πρώτο επίπεδο (Α1/Α2 του ΚΠΓ).
Είναι προφανές ότι με αυτές τις ρυθμίσεις :
-εντείνονται οι άνισες συνθήκες εκπαίδευσης, παράγεταιγλωσσική ημιμάθεια και δεν προάγεται η πολυγλωσσία
-καλλιεργείται αρνητικό μαθησιακό και παιδαγωγικό κλίμα και επιβάλλονται αντικίνητρα μάθησης
- ακυρώνεται στην πράξη, με τα περιορισμένα τμήματα πολλαπλής ταχύτητας, ο σχεδιασμός του Νέου Ε.Π.Σ. και η σύνδεση της διδασκαλίας της ξένης γλώσσας με το ΚΠΓ
- δεν εξασφαλίζεται σταθερή και πιστοποιήσιμη εκπαίδευση ξένης γλώσσας από τις δομές της δημόσιας και δωρεάν Εκπαίδευσης στην χώρα μας, αναιρώντας στην πράξη τη δέσμευση της Πολιτείας για άμεση και ουσιαστική αναμόρφωσή της.
- ανατρέπεται, πάνω από μια φορά, ο οικογενειακός σχεδιασμός για εκμάθηση της επιθυμητής δεύτερης ξένης γλώσσας, και επιβαρύνεται,στις σημερινές δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες,ο οικογενειακός προϋπολογισμός με προσφυγή στην ιδιωτική εκπαίδευση
-δημιουργούνται σχολεία όπου διδάσκεται αποκλειστικά η μία εκ των δύο ξένων γλωσσών και κατ’ επέκταση κοινότητες οι οποίες θα μαθαίνουν «με επιβολή» μία από τις δύο ξένες γλώσσες
- σπαταλούνται πόροι, καθώς δεν θα αξιοποιείται στο κύριο διδακτικό του αντικείμενο μεγάλος αριθμός των διορισμένων εκπαιδευτικών ξένης γλώσσας
Επειδή περαιτέρω,
-το υπουργείο οφείλει να ενισχύει τη διδασκαλία της β’ ξένης γλώσσας, αντί να καταστρατηγεί τον στόχο που το ίδιο έχει θέσει για πιστοποίηση ΚΠΓ δύο ξένων γλωσσών στο δημόσιο σχολείο
-το υπουργείο επίσης οφείλει να εξασφαλίσει διδασκαλία στο διδακτικό αντικείμενο για το οποίο νομοθέτησε οργανικές θέσεις και διόρισε εκπαιδευτικούς, και να προχωρήσει σε οριστικές τοποθετήσεις, όπως έκανε στην περίπτωση των καθηγητών αγγλικής και φυσικής αγωγής.
- πρέπει να επανέλθει η ενημέρωση γονέων και μαθητών στην Δ’ Δημοτικού για την επιλογή της δεύτερης ξένης γλώσσας, την οποία το ΙΕΠ αβάσιμα θεώρησε «αντιπαιδαγωγική» (!),
σας καλούμε, λαμβάνοντας υπόψη σας τις δικές σας δεσμεύσεις και εξαγγελίες περί αναβάθμισης της διδασκαλίας της ξένης γλώσσας όπως και τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πολυγλωσσία, να ανακαλέσετε τις αναφερόμενες δύο ΥΑ κατά το μέρος που αναφέρονται στη δεύτερη ξένη γλώσσα, να ορίσετε δημιουργία επαρκών τμημάτων χωρίς καταναγκασμούς τόσο στο Δημοτικό όσο στη συνέχεια και στο Γυμνάσιο με βάση την επιλογή της γλώσσας και τον αριθμό των διαθέσιμων εκπαιδευτικών, να τοποθετήσετε οριστικά τους εκπαιδευτικούς ξένης γλώσσας ΠΕ 05 και ΠΕ 07 στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση εφαρμόζοντας την υπ’ αριθμό 172260/Ε1/2016 ΚΥΑ και να επαναφέρετε την ενημέρωση γονέων και μαθητών στην Δ’ Δημοτικού.
[1] Ψήφισμα του Συμβουλίου της 21ης Νοεμβρίου 2008 σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για την πολυγλωσσία (2008/C 320/01) (Επίσημη Εφημερίδα C 320 της 16.12.2008.
[2] Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2014, για την πολυγλωσσία και την ανάπτυξη γλωσσικών δεξιοτήτων (2014/C 183/06) (Επίσημη Εφημερίδα C 183 της 14.6.2014).
Η Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Στυλιανή Λεονάρδου Αμαλία Γίγα